ಧನು ಒಬ್ಬ ಹಿಂದೂ ಆದಿ ದೇವತೆ . ಆಕೆಯನ್ನು ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ದಾನವರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ನಾಮಸೂಚಕ ಜನಾಂಗದ ತಾಯಿ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಂತರದ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಆಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಜಾಪತಿ ದಕ್ಷ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಂಗಾತಿಯಾದ ಪಾಂಚಜನಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಶ್ಯಪ ಋಷಿಯ ಪತ್ನಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. []

ಧನು
ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರುಅದಿತಿ, ದಿತಿ, ಸ್ವಾಹ, ಕ್ಯತಿ, ಸತಿ, ಕದ್ರು, ವಿನತ, ರೋಹಿಣಿ, ರೇವತಿ, ಮತ್ತು ರತಿ
ಮಕ್ಕಳುದಾನವ
ಗ್ರಂಥಗಳುವೇದ, ಪುರಾಣ
ತಂದೆತಾಯಿಯರುದಕ್ಷ (ತಂದೆ), ಪಂಚಜನಿ (ತಾಯಿ)

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಧನು ಎಂಬ ಪದವು "ಮಳೆ" ಅಥವಾ "ದ್ರವ" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಅವೆಸ್ತಾನ್ ದನು, "ನದಿ" ಮತ್ತು ಡಾನ್, ಡ್ಯಾನ್ಯೂಬ್, ಧನಿಪಿರ್, ಧನಿಷ್ಠ ನಂತಹ ನದಿ ಹೆಸರುಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ಹೋಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೇಪಾಳದಲ್ಲಿ ಧನು ಎಂಬ ನದಿಯೂ ಇದೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಋಗ್ವೇದ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ (೧.೩೨.೯), ಇಂದ್ರನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಅಸುರ ವೃತ್ರನ ತಾಯಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಪದ್ಮ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಧನುವಿನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

ಕಶ್ಯಪನಿಂದ ಧನು ವರ ಪಡೆದು ನೂರು ಪುತ್ರರನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾಳೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ಮಹಾಶಕ್ತಿಯ ವಿಪ್ರಸಿತ್ತಿಯು ಮುಖ್ಯನಾದವನು. (ಇತರರೆಂದರೆ) ದ್ವಿರಷ್ಟಮೂರ್ಧ, ಶಕುನಿ, ಶಂಕುಶಿರೋಧರ, ಅಯೋಮುಖ, ಶಂಬರ, ಕಪಿಲ, ವಾಮನ, ಮರೀಚಿ, ಮಗಧ ಮತ್ತು ಹರಿ. ಗಜಶಿರರು, ನಿದ್ರಾಧರ, ಕೇತು, ಕೇತುವೀರ್ಯ ತಶಕ್ರತು, ಇಂದ್ರಮಿತ್ರಗ್ರಹ, ವ್ರಜನಾಭ, ಏಕವಸ್ತ್ರ, ಮಹಾಬಾಹು, ವಜ್ರಾಕ್ಷ, ತಾರಕ, ಅಸಿಲೋಮನ್, ಪುಲೋಮನ್, ವಿಕುರ್ವಾಣ, ಮಹಾಪುರ, ಸ್ವರ್ಭನು ಮತ್ತು ಇತರರು ರು. ಸುಪ್ರಭಾ ಸ್ವರಭಾನುವಿನ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಶಚಿಯು ಪುಲೋಮನ ಮಗಳು.

[]

 

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಪುರಾಣ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ, ಅದಿತಿ ನೀತಿವಂತಳಾಗಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ದಿತಿಯು ಬಲಶಾಲಿ ಹಾಗೂ ಧನು ಮಾಯೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. []

ಧನು ತನ್ನ ಮಗ ವೃತ್ರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದನ್ನು ಕೇಳಿದ ನಂತರ ಇಂದ್ರನು ಬೆರಗಾಗುತ್ತಾನೆ. []

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. The European discovery of India; key indological sources of romanticism. Ganesha Publishing. "Danu, d. of Daksha, w. of Kasyapa".
  2. www.wisdomlib.org (2019-07-30). "Birth of Devas, Daityas, Birds and Serpents etc. [Chapter 6]". www.wisdomlib.org (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-10-28.
  3. www.wisdomlib.org (2019-06-20). "Different dynasties enumerated [Chapter 7]". www.wisdomlib.org (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-10-28.
  4. Leeming, D., & Page, J. (1994). Goddess: Myths of the Female Divine (pp. 124, 125). Oxford University Press.